Het Patriarchaat en Misogynie

Het zijn zware en moeilijke woorden, maar ze zijn belangrijk. Simpel gezegd verwijst ‘patriarchaat’ naar een samenleving waar mannen de dominante rol innemen. ‘Misogynie’ betekent vrouwenhaat. Het patriarchaat en misogynie zijn vaak met elkaar verbonden. We leven in een wereld waar vrouwen onderdrukt, mishandeld, verkracht en zelfs vermoord worden. Het draait vaak om de macht die mannen over vrouwen willen uitoefenen. Mannen die vrouwen willen kleineren en domineren, en die het patriarchaat in stand houden.

Het verhaal van Gisèle Pelicot heeft de wereld geschokt, vooral onder vrouwen. Gisèle is een 72-jarige Franse vrouw die jarenlang werd gedrogeerd en misbruikt door haar man. Hij leende haar zelfs uit aan andere mannen, ondanks dat ze bijna 50 jaar getrouwd waren. Het meest schokkende is dat zowel haar man als de minstens 80 andere mannen die hierbij betrokken waren, niet voldeden aan het stereotype beeld van de ‘enge man’. Het waren gewone mannen: vaders, brandweermannen, journalisten, bouwvakkers, mannen van verschillende leeftijden.

Veel mannen spreken zich niet uit over deze zaak en zwijgen. Wanneer ze dat wel doen wordt er om het hards geroepen dat niet alle mannen zo zijn. En dat is natuurlijk ook zo. Niet alle mannen verkrachten of vermoorden vrouwen. Dat klopt, maar het zijn in vrijwel alle gevallen wél mannen die deze daden plegen. De cijfers liegen er niet om. Het is toch best triest te noemen dat wanneer zoiets heftigs aan het licht komt mannen in plaats van zich uit te spreken zichzelf en andere mannen menen te moeten verdedigen. Het is juist cruciaal dat mannen deze realiteit erkennen in plaats van defensief te reageren. Vrouwen kunnen immers niet in mannen hun gedachten kijken en kunnen niet zien wie te vertrouwen is. Dit maakt dat veel vrouwen, waaronder ikzelf, altijd op hun hoede zijn.

Een op de drie vrouwen

Een op de drie vrouwen krijgt in haar leven te maken met seksueel, lichamelijk of geestelijk geweld door mannen. Dit aantal loopt op naar één op de twee vrouwen. Ook ik heb deze situaties ervaren, net als mijn dochter, op verschillende momenten en door verschillende mannen. Een gebeurtenis die me altijd zal bijblijven is toen mijn dochter, op tienjarige leeftijd, buiten speelde en een man met zijn geslachtsdeel uit de struiken kwam. Of de keer dat ze als puber in de trein zat en een man naast haar ging zitten, een doek op zijn en haar schoot legde en haar begon te betasten op haar been. Ze bevroor van schrik. Ik heb in het verleden ook al geschreven over mijn eigen ervaringen als jong meisje (hier te lezen) Deze situaties zijn geen uitzonderingen; veel vrouwen krijgen er vroeg of laat mee te maken.

Ik schrijf deze blog omdat ik geloof in verandering. Dat we samen, mannen en vrouwen, een verschil kunnen maken. Dit begint bij de mannen. In plaats van verontwaardigd te reageren of je te verdedigen wanneer een zaak zoals die van Gisèle bekend wordt, kun je als man ook een standpunt innemen. Zeg hardop dat je het afschuwelijk vindt dat vrouwen zich nooit veilig voelen. Praat hierover met je gezin en leer je zonen respectvol gedrag. Spreek je vrienden aan op seksistisch gedrag en stop met het verdedigen van mannen door te zeggen dat niet alle mannen zo zijn. Dat weten we inmiddels wel, maar we hebben nooit de zekerheid over wie wel of niet te vertrouwen is. Dat heeft Gisèle en haar afschuwelijke verhaal toch weer pijnlijk duidelijk gemaakt.

Ik ben geen mannenhaatster, ik ben met een getrouwd en heb er een gebaard. Het is gewoon tijd dat we ons massaal uitspreken, zowel mannen als vrouwen. Een belangrijk aspect is dat sommige vrouwen ook bijdragen aan het bagatelliseren van deze problemen. Stop daar alsjeblieft mee. Ook al herken je jezelf niet in deze verhalen of in deze blog (gelukkig maar als dat zo is), ze gebeuren echt. Juist vrouwen zouden voor elkaar moeten opkomen en een front moeten vormen. Steun de andere vrouw en wees moedig. Ik ben ervan overtuigd dat we samen, mannen en vrouwen, verandering kunnen realiseren.

Met liefde geschreven,

Andrea

Het Patriarchaat en Misogynie